Teoria a praktyka pedagogiczna: szanse i bariery
Obok prognozowania tj. naukowych przewidywań w tendencjach rozwojowych i alternatywnych istnieje konieczność programowania tj. opowiedzenie się za określonym kierunkiem rozwoju rzeczywistości oświatowo-wychowawczej. Potrzebna jest akcja i program, który nie może być tylko dziełem administracji ale wynikiem dialogu, negocjacji, pracy. Punktem wyjścia takiego programu mogą być także opracowania PAN. Polska w XXI w. tajniki badań edukacyjnych oraz doświadczenia innych krajów. System edukacji powinien być poddany stałemu prawu adaptacji i modernizacji a obecnie także głębszym przemianom o charakterze nowatorskim.
Politykę edukacyjną powinny cechować:
- kompleksowość
- perspektywiczność
- nowatorstwo i realizm
- samorządność i współpraca różnych podmiotów edukacji
- ofensywa w promowaniu wyników badań oraz eksperymentów
Rozdźwięk między szkołą a zmianami ustrojowymi i potrzebami wspólnego życia jest ciągle zbyt duży. Postęp pedagogiczny nie odbywa się bez walki zarówno w stadium tworzenia innowacji, ich przepływu, jak przede wszystkim w stadium przyswajania, wypróbowania i wprowadzenie do praktyki.